«Μπλόκο» στην καταχρηστική υπεραλίευση του 80% των ιχθυοαποθεμάτων της Μεσογείου και του 47% του Ατλαντικού επιχειρεί να βάλει η «Νέα Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Αλιεία» που ψηφίστηκε απ΄ την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με 502 ψήφους υπέρ και 137 κατά. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η υπεραλίευση κοστίζει παγκοσμίως πάνω...







από 32 δις. ευρώ σε χαμένα έσοδα και κέρδη κάθε χρόνο, ενώ σε επίπεδο τριακονταετίας, το κόστος ανέρχεται σε περίπου 1,5 τρισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ευρωπαϊκός στόλος έχει την ικανότητα να πιάνει δύο με τρεις φορές περισσότερα ψάρια απ' όσα μπορούν να αναπαραχθούν φυσικά. Το 80% των ψαράδων στην Ε.Ε. είναι μικρής κλίμακας, παράκτιοι ψαράδες, που παίρνουν μόνο το 20% από το μερίδιο στην Ε.Ε. ενώ το υπόλοιπο 80% της αλίευσης αποδίδεται στη βιομηχανική αλιεία.



«Τα αλιευτικά αποθέματα θα πρέπει να επανέλθουν σε φυσιολογικά επίπεδα έως το 2020, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να έχουμε 15 εκατ. τόνους περισσότερα ψάρια, και να δημιουργήσουμε 37.000 νέες θέσεις εργασίας», όπως υπογραμμίζει η εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ulrike Rodust. Είναι γεγονός πως η μεταρρύθμιση που εγκρίθηκε από την ολομέλεια ορίζει σαφή και δραστικά μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος που λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια.



Η υπεραλίευση έχει συρρικνώσει τα αποθέματα του ερυθρού τόνου του Ατλαντικού στο 15% του αρχικού τους μεγέθους (Διεθνής Επιτροπή για τη Διατήρηση του Τόνου του Ατλαντικού - ICCΑT), ενώ το 93% του μπακαλιάρου που πιάνεται στη Βόρεια Θάλασσα ψαρεύεται πριν προλάβει να αναπαραχθεί (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).



Τέλος στις απορρίψεις



Σύμφωνα με το ψήφισμα των ευρωβουλευτών, τερματίζεται η πρακτική της απόρριψης ανεπιθύμητων νεκρών ψαριών πίσω στη θάλασσα. Σχεδόν το ένα τέταρτο του συνόλου των αλιευμάτων στην Ε.Ε. απορρίπτεται είτε επειδή δεν έχει το σωστό μέγεθος είτε επειδή δεν είναι το σωστό είδος. Τα περισσότερα από τα είδη που απορρίπτονται πεθαίνουν. Πλέον, τα αλιευτικά σκάφη υποχρεώνονται να εκφορτώνουν όλα τα αλιεύματα βάσει καθορισμένου χρονοδιαγράμματος με συγκεκριμένες ημερομηνίες για τα διάφορα είδη αλιείας, αρχής γενομένης από το 2014. Τα αλιεύματα για παράδειγμα που εκφορτώνονται, όταν υπολείπονται του ελάχιστου μεγέθους αναφοράς διατήρησης, θα περιορίζονται σε χρήσεις πλην της ανθρώπινης κατανάλωσης, όπως ιχθυάλευρα, ιχθυέλαιο, ζωοτροφές ή δολώματα. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι τα αλιευτικά σκάφη συμμορφώνονται με την απαγόρευση των απορρίψεων.



Βιώσιμη αλιεία



Από το 2015 και έπειτα, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. δεν θα μπορούν να καθορίσουν ποσοστώσεις που είναι πολύ υψηλές και επηρεάζουν τη βιωσιμότητα των ιχθυοαποθεμάτων. Οι αλιείς θα πρέπει να σέβονται την αρχή της παραγωγής της «μέγιστης βιώσιμης απόδοσης», δηλαδή δεν θα μπορούν να πιάνουν περισσότερα ψάρια από όσα ένα δεδομένο απόθεμα μπορεί να αναπαράγει σε ένα δεδομένο έτος. Με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, οι ευρωβουλευτές θέλησαν να διασφαλίσουν ότι τα αποθέματα θα ανακάμψουν μέχρι το 2020 σε επίπεδα άνω της «μέγιστης βιώσιμης απόδοσης» και θα διατηρηθούν στη συνέχεια. Σε τελική ανάλυση αυτό θα σημαίνει περισσότερα ψάρια, καλύτερα αλιεύματα και περισσότερες θέσεις εργασίας στον τομέα της αλιείας.



Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός



Η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ θα βασιστεί σε πολυετή σχέδια διαχείρισης των ιχθυοαποθεμάτων προκειμένου να εξασφαλισθεί η βιωσιμότητα της αλιείας. Ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός θα ενισχύσει τη βιωσιμότητα και θα βοηθήσει την αλιευτική βιομηχανία να προχωρήσει σε αποδοτικότερες επενδύσεις και αποτελεσματικότερο προγραμματισμό. Τα πολυετή σχέδια θα πρέπει να βασίζονται σε πιο αξιόπιστα και ακριβή επιστημονικά δεδομένα, τα οποία τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη θα υποχρεούνται να συλλέγουν και να διαθέτουν.



Το Κοινοβούλιο θα ξεκινήσει τώρα τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο και την Επιτροπή προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία σε δεύτερη ανάγνωση. Η ιρλανδική προεδρία του Συμβουλίου έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι ελπίζει να υπάρξει συμφωνία μέχρι το τέλος Ιουνίου.



Το 90% των Ελλήνων δεν γνωρίζει πως αλιεύθηκε το ψάρι που καταναλώνει



Εννέα στους δέκα Έλληνες δεν γνωρίζουν πώς αλιεύθηκε το ψάρι που καταναλώνουν και κατά συνέπεια την κατάσταση των αποθεμάτων, όπως προκύπτει από έρευνα της Greenpeace. Η διατροφή των Ελλήνων περιορίζεται σε 3-4 είδη ψαριών, τα οποία βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης, ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται από τη σχεδόν μονοπωλιακή και καταστροφική δραστηριότητα της μέσης αλιείας (μηχανότρατα, γρι γρι).



Οι παράκτιοι αλιείς, αν και είναι περισσότεροι, καταλαμβάνουν ελάχιστο μερίδιο της αγοράς. Το 76,3% του κόσμου προμηθεύεται ψάρια από συνοικιακά ιχθυοπωλεία, λαϊκές αγορές ή σούπερ μάρκετ, όπου τα ψάρια προέρχονται κυρίως από μηχανότρατες, γρι γρι και υδατοκαλλιέργειες και είναι περιορισμένα σε είδη. Αντιθέτως, μόλις το 16,6% αγοράζει ψάρια αλιευμένα με επιλεκτικό τρόπο από μικρούς παράκτιους ψαράδες και κατ' επέκταση έχει πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία ψαριών.



Οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν ή δεν έχουν πρόσβαση στα μη δημοφιλή ψάρια. Δυστυχώς, το 41,9% των καταναλωτών δεν γνωρίζει καν τα μη δημοφιλή ψάρια, τα οποία αλιεύονται με βιώσιμο τρόπο από τους μικρούς παράκτιους ψαράδες, ενώ οι υπόλοιποι που τα γνωρίζουν (58,1%), δυσκολεύονται να τα βρουν στην αγορά, γεγονός που επαληθεύει το μονοπώλιο των καταστροφικών πρακτικών αλιείας. Μόλις το 5% του αλιευτικού στόλου της χώρας (700 μηχανότρατες και γρι γρι) μοιράζεται τα κέρδη από το 58% της ελληνικής αλιευτικής παραγωγής καταστρέφοντας ταυτόχρονα τις ελληνικές θάλασσες. Το υπόλοιπο 95% (17.000 σκάφη μικρών παράκτιων ψαράδων) αναγκάζεται να περιοριστεί σε πενιχρά έσοδα από το υπόλοιπο 42% της παραγωγής αδυνατώντας να διοχετεύσει τα ψάρια του στις κεντρικές αγορές.

• Η υπεραλίευση κοστίζει παγκοσμίως πάνω από 32 δισ. ευρώ σε χαμένα έσοδα και κέρδη κάθε χρόνο


• Με 502 ψήφους υπέρ και 137 κατά εγκρίθηκε η «Νέα Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Αλιεία»


• Ο ευρωπαϊκός στόλος έχει την ικανότητα να πιάνει 2 με 3 φορές περισσότερα ψάρια απ' όσα μπορούν να αναπαραχθούν φυσικά.


• Το 80% της αλίευσης αποδίδεται στη βιομηχανική αλιεία


• Η υπεραλίευση έχει συρρικνώσει τα αποθέματα του ερυθρού τόνου του Ατλαντικού στο 15% του αρχικού τους μεγέθους


• Το 93% του μπακαλιάρου που πιάνεται στη Βόρεια Θάλασσα ψαρεύεται πριν προλάβει να αναπαραχθεί.


• Επιπλέον 15 εκατ. τόνους περισσότερα ψάρια και δημιουργία 37.000 νέων θέσεων εργασίας προβλέπει η Κοινή Αλιευτική Πολιτική

Ρεπορτάζ: ΚΟΣΜΑΣ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΣ/Ημερησία